Rozwój społeczny przedszkolaka... cz. II.

Relacje z rówieśnikami a umiejętność komunikacji.

Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z innymi ludźmi to kolejna umiejętność, którą dziecko zdobywa stopniowo. Umiejętności interpersonalne, takie jak negocjowanie, rozwiązywanie konfliktów i ustalanie różnych spraw, przydadzą się w dorosłym życiu, gdzie są bardzo wysoko cenione.

Pozytywne relacje z rówieśnikami i pierwsze przyjaźnie pozwalają dziecku na budowanie więzi, uczenie się zrozumiałej i płynnej komunikacji oraz wyrażanie własnych potrzeb i ocen. Dziecko, które często rozmawia i bawi się z innymi, jest bardziej otwarte w wyrażaniu uczuć, a także ma mniejsze opory przed kontaktem z innymi ludźmi.

Mimo iż relacje z rówieśnikami mają istotny wpłwy na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka, nie mniej ważne są relacje z osobami dorosłymi.

Pierwsze przyjaźnie dzieci.

Dziecko, wychodząc poza „rodzinny azyl”, musi nauczyć się stopniowo odnaleźć w nowym środowisku, wśród obcych ludzi – rówieśników, pani w przedszkolu, itp. Pierwsze dni w przedszkolu zwykle bywają trudne, okupione łzami i lękiem, że mama nie wróci. U niektórych szkrabów pojawia się lęk separacyjny. Poczucie bezpieczeństwa ulega zachwianiu, dlatego maluch oczekuje zapewnienia o miłości, trosce, szuka uwagi, zainteresowania, pragnie wsparcia. W miarę adaptacji do nowych okoliczności dziecko zaczyna wchodzić w interakcje. Kształtują się pierwsze przyjaźnie, które zwykle mają charakter tymczasowy. Przyjaźń zasadza się na wspólnej zabawie i dzieleniu się zabawkami.

Relacja przyjacielska stanowi źródło wiedzy o sobie samym, a także jest składnikiem budowania swojej samooceny. Dziecko odkrywa, na ile jest zdolne do poświęceń, kompromisu, empatii i daje się poznać drugiej osobie. Dzieci, które się przyjaźnią ze sobą, spędzają ze sobą więcej czasu, więcej na siebie patrzą, są bardziej ekspresywne i więcej ze sobą rozmawiają. W wieku 4 lat maluchy mogą tworzyć sobie „niewidzialnych przyjaciół”, dla których mogą domagać się osobnego miejsca przy stole. Jest to zupełnie naturalna reakcja dzieci, które dzięki relacji z wyimaginowanym towarzyszem również uczą się życia w społeczeństwie.

Społeczny trening nie jest jednak wolny od negatywnych zachowań maluchów. Przedszkolaki testują, na ile mogą sobie pozwolić w relacji z drugim dzieckiem czy panią w przedszkolu. Są uparte, niekiedy dążą do uzyskania przewagi nad innymi. Chęć bycia najlepszym pod każdym względem służy budowaniu poczucia sprawstwa, kontroli nad własnym życiem i przekonania o swoich możliwościach, co przekłada się na poczucie własnej wartości dziecka. Między dziećmi dochodzi do pierwszych konfliktów, głównie z powodu zabierania sobie zabawek. Przedszkolaki mogą popadać w skrajne emocje – śmiać się, a za chwilę płakać i złościć się. Chcą odnosić zwycięstwa w każdej dziedzinie. Niezgoda na porażkę albo brak docenienia przez toczenie może skutkować agresją lub autoagresją.

Wiek przedszkolny stanowi dla dzieci duże wyzwanie rozwojowe. Ich dziecinny świat nie ogranicza się już tylko do domu rodzinnego, ale zostaje wzbogacony o kolegów z przedszkola, piaskownicy i podwórka, z którymi można się bawić. Maluchy uczą się ustalania zasad, respektowania norm grupowych, dochodzenia do konsensusu. Ponadto, mogą ćwiczyć zdolności dialogu, konwersacji i aktywnego słuchania. Dzięki kontaktom z ludźmi rozwija się nie tylko sfera społeczna, ale też sfera emocjonalna oraz intelektualna, bowiem maluchy uczą się funkcjonować w zupełnie innych kontekstach interpersonalnych – inaczej zachowują się wobec rodziców, inaczej wobec sąsiadów, inaczej w stosunku do pani przedszkolanki, a jeszcze inaczej wobec kolegów z grupy przedszkolnej.

Źródło:  http://parenting.pl/portal