Charakterystyka dziecka wstydliwego.
Czynnikami warunkującymi wstydliwość u dziecka są zarówno wadliwe oddziaływania wychowawcze rodziny, jak i stosunki panujące w grupie rówieśniczej.
W domu rodzinnym dziecko po raz pierwszy jest zaakceptowane lub odrzucone. Jeżeli od najmłodszych lat czuje, że nie jest darzone uczuciem i uznaniem, nie są zaspokojone jego podstawowe potrzeby emocjonalne, pozostawione jest samemu sobie - kształtuje się u niego poczucie niskiej oceny. Niska samoocena wiąże się u dziecka z brakiem wiary we własne siły, nieustannym niezadowoleniem z siebie, przekonaniem, że jest się gorszym od innych, narastającym poczuciem bezradności i samotności.
Wstydliwość u dzieci wyraża się ogólnym spowolnieniem, nadmiernym napięciem i ustawicznym niepokojem psychoruchowym. Objawy te wzmacniają się, gdy dziecko czuje się oceniane przez otoczenie. Napięcie mięśni powoduje ich usztywnienie. Zjawisku temu towarzyszą silne objawy wegetatywne - pocenie się, bledniecie, czerwienienie się, drżenie głosu, zanik głosu, szybkie bicie serca, trudności w oddychaniu.
Wstydliwość wiąże się też z obniżoną aktywnością, a w sytuacjach związanych z oceną przez innych, silnym osłabieniem napięcia mięśni wyrażającym się martwą mimiką twarzy, trudnościami w zapamiętywaniu i kojarzeniu oraz uczuciem pustki w głowie.
Dzieci wstydliwe są ciche i spokojne, grzeczne, unikają kontaktu wzrokowego z nauczycielami, nie sprawiają kłopotu, więc z natury rzeczy zwraca się na nie mniejszą uwagę.
W niewielkim stopniu nawiązują i podtrzymują kontakty z rówieśnikami. Często stoją na uboczu i obserwują jak inni się bawią, nigdy sami nie inicjują zabaw, ani nie włączają się do zabaw kolegów. W zabawach podporządkowują się innym dzieciom, przyjmują narzucone im role. Najchętniej jednak bawią się same lub ograniczają kontakty do zabaw z dziećmi, które dobrze znają. Dlatego pozostają w cieniu nie dostrzegane przez innych, mają bardzo mało przyjaciół. Unikają zabaw i gier ruchowych. Ich ruchy są niezgrabne. Zbyt silne napięcie mięśniowe powoduje, że są źle skoordynowane. Dzieci wstydliwe natrafiają na trudności w wykonywaniu różnych, nawet prostych czynności. Trudności te związane są z dezorganizacją i obniżeniem poziomu działania (zwiększona liczna błędów, trudności w wypowiadaniu się).
Niechętnie występują publicznie. Na takie wystąpienia reagują silnym lękiem, utrudnia im to koncentrację uwagi, nawet na proste pytania nie umieją odpowiedzieć logicznie, choć często dobrze znają odpowiedź na zadane pytanie. Lękowi w sytuacjach „publicznego wystąpienia" towarzyszą silne objawy wegetatywne - czerwienienie się, przyspieszony urywany oddech, wzrost ruchliwości (tiki na twarzy) oraz zakłócenia mowy (od jąkania, do niemożności wydania głosu, odpowiedzi formułowane są niegramatycznie).
W zakresie aktywności i działania dominuje u dziecka bierność o różnym nasileniu (cechuje je słaba aktywność i brak inicjatywy, ustawiczne wycofywanie się ze wspólnych działań grupy). Podobnie jest z innymi formami zajęć zespołowych i imprezami organizowanymi w przedszkolu.
Dzieci wstydliwe nie wierzą we własne możliwości, boją się niepowodzenia i dezaprobaty ze strony rówieśników i nauczyciela. Reagują silnym lękiem na wszystkie uwagi, a także krytykę ze strony rówieśników. Każde niepowodzenie nawet drobne i błahe pozostaje w pamięci dziecka, utrudniając mu późniejsze kontakty z rówieśnikami, wywołuje różne kompleksy.
Dzieci wstydliwe godzą się ze zdaniem grupy, nigdy nie ujawniają i nie wyrażają własnej opinii. Swoją osobę oceniają bardzo krytycznie, boleśnie odczuwają każdy błąd i niepowodzenie, za błędy i niepowodzenia winią wyłącznie siebie.
Dzieci wstydliwe nie są aktywnymi uczestnikami grupy, nie znaczy to, że są mniej zdolne. Często są ambitne i wręcz perfekcjonistyczne w wykonywaniu zadania, choć zbyt silne napięcie powoduje często obniżenie jakości ich pracy.
Należałoby dołożyć wszelkich starań, aby w grupach przedszkolnych nie było dzieci „samotnych", aby wszystkie dzieci cieszyły się z każdego dnia pobytu w przedszkolu. Konieczne jest, by dzieci wstydliwe zostały otoczone szczególną troską ze strony nauczyciela. Należy zrobić wszystko, aby zagwarantować dzieciom prawo do sukcesu, radości, wiary we własne możliwości, prawa do spokojnego i beztroskiego dzieciństwa.
Źródło: http://www.chomikuj.pl/
